DILI, STLNEWS.co – Autoridade Inspesaun no Fiskalizasaun Atividade Ekonomika, Sanitaria no Alimentar, Instituisaun Publiku (AIFAESA.IP) tenki kontrola negosiante sira faan sigaru ilisitu neebe kontinua sirkula iha Kapital Dili.
“Ita husu ba AIFAESA.IP tenki kontrola negosiante sira neebe kontinua faan sigaru ilisitu sira, tanba sigaru nee agora tama iha ita nia rai barak tebes,” hatete Akademista UNTL Jose Lino da Costa ba STL iha kampus UNTL Dili, Kuarta (20/09/2023).
Nia dehan, negosiente ambulante sira iha kapital Dili maioria faan sigaru ilegal, tanba nee husu ba AIFAESA.IP hamutuk ho PNTL tenki prende hotu no sira tenki selu multa ba estadu.
Nia esplika, Surya Gudang Garam no Esse nee governu bandu labele tama iha rai ida nee, maibe tanba saida mak sigaru sira nee kontinua tama mai.
“Sigaru Surya 12, Esse, Marboro Mean foun ida mos agora tama tan, ida nee labele akontese beibeik hanesan nee, tanba nee AIFAESA.IP tenki kontrolu,” nia deklara.
Iha fatin hanesan, Negosiante Ambulante iha Tasi Tolu Viana da Costa esplika, sira faan la permanente, tanba fatin ba sira laiha. Sigaru Surya, Gudang Garam, ESSE nee simu husi ema mak mai fo sira hodi faan.
“Ami faan ba mai deit iha sidade Dili, tanba fatin ba ami atu faan ami nia sasan laiha, sira faan Surya, Gudang Garam, ESSE, sigaru sira nee ema lori mai ami nian fatin, ami faan deit,” nia koalia.
Nia hatutan, Surya, Gudang Garam, ESSE nee governu bandu labele tama iha rai ida nee, maibe tanba saida mak sigaru sira nee kontinua tama mai.
“Ami mos la hatene sigaru ilegal nee kontinua tama mai, depois ami tur deit iha fatin ema lori mai, ami faan deit, tanba sigaru sira nee folin tebes,” nia esplika.
Nunee mos, Diretor Interino Departamentu Operasaun, Carlos Mateus Ximenes esplika, susar prosesa negosiante ambulante sira neebe faan sigaru ilegal.
“Ita nia maluk negosiante ambulante susar ba ami atu kontinua ninia prosesu, tanba sira laiha estabelesimentu fatin permanente,” informa.
Nia hatutan, problema boot ba AIFAESA iha buat balun neebe sira persiza liu husi prosedimentu, hanesan dokumentus sira neebe tenki kompletu, maibe negosiante ambulante sira nee laiha kartaun eleitoral no bilheti identidade, sira ho razaun katak, sira mai husi munisipiu mak mai faan deit sasan iha Dili.
Nia deklara, problema boot ida ba AIFAESA mak, liu-liu negosiante ambulante sira iha merkadu Taibesi no Tasi Tolu, sira nee la faan permanete, tanba nee AIFAESA atu prosesa sira labele.
“Ami sempre halo atuasaun maibe sira kontinua faan, sira faan nee movel, entaun ita la konsege indetifika, too balun ami husu kartaun identifikasaun laiha, balun sira fo mais aban hanesan nee ita ba sira laiha ona fatin, pior liu tan mak ita husu tabaku sira nee foti iha neebe, sira la fo hatene, sira hatete deit mai ami katak, sira tur deit iha fatin ema lori mai sira hola faan deit,” nia afirma.
(jen)
