DILI, STLNEWS.co – Governu Timor Leste tenki garante hahan saudavel ba populasaun sira atu konsumu, labele iha ai haan neebe rigorozu, liu-liu ai haan neebe mai ho kontaminasaun oin-oin husi rai liur.
“Ita nia governu sira tenkiser garante katak, hahan sira neebe ita konsumu nee labele kontaminadu ho hahan kimiku neebe makaas ba ita nia populasaun sira, ida nee mak tenkiser haree, no hanesan tempu uluk, barak liu ita nia avo sira moras nee la nota, tanba sira la konsumu ai haan neebe kontaminadu ba ita nia isin lo-loos,” dehan Diretor Klinika Bairu Pite, Inacio dos Santos ba jornalista iha nia knaar fatin Segunda (17/04/2023).
Nia afirma, too agora Timor Leste seidauk iha laboratoriu atu kontrola ai haan kimika no medikamentus sira, tanba nee nia husu ba governu atu halo kontrolu ba ai haan neebe importa husi rai liur, tanba numeru moras Leokimia neebe kontinua rejista iha KBP kauza husi hahan kontaminadu neebe mak importa husi rai liur.
“Kankru raan nee tanba mai husi ai haan neebe ita konsumu, ita tenki konsumu ai haan neebe saudavel, segundu mak labele konsumu ai haan sira neebe hanesan hau dehan katak importa husi rai liur, li-liu sira neebe mak kontaminadu husi kimia sira fo impaktu ba ema nia saude, tanba ita TL seidauk iha laboratoriu ida atu halo kontrola ba alimentasaun, hanesan iha Indonézia karik iha Balai Pengawasan Obat dan Makanan ( BPOM) Indonezia, nee intituisaun ida neebe nia kontrola, atu haree hahan sira neebe ita produs iha rai laran i importa, katak nia bele tuir estandar ita atu konsumu ka lae, tanba TL seidauk iha inklui medikamentus sira ita uza hatama deit mai, ita la hatene kandungan kimiku ne’e saida, ne’e ita la hatene, ita nia populasaun sira konsumu deit ho ida ne’e mak fo kontribuisaun tebes ba populasaun sira liu-liu ba moras kankru raan,” nia tenik.
Tuir nia katak, kankru raan nee bele dehan ida mak genetiku, kuandu moras genetiku kustu atu halo prevensaun, kazu seluk mos ema konsumu ai haan ne’ebe kontamina ho formalin ho kimiku seluk.
Nunee mos Diretor Nasional Saude Publiku iha Ministeriu Saude, Frederico Bosco informa, governu no Ministeriu Saude presiza tau importansia ba ai haan sira neebe mak mai husi rai liur.
“Ita kontinua konsumu hahan husi nasaun seluk, tanba ita nia nasaun menus ai haan, entaun ita presiza konsumu ai haan sira husi rai liur,” dehan nia.
Tuir observador politika UNTL Felisberto de Carvalho informa, nasaun Timor Leste konsumu ai haan husi rai liur mak barak liu.
(nat)