DILI, STLNEWS.co – Fundador Universidade Oriental Timor Lorosae (UNITAL), Mario De Sousa Guterres da Silva “Nunura” hatete, se universidade ho fundador balun iha ona hanoin atu hasai nia ho Pascoal Ximenes Pereira Nixon husi estatutu UNITAL, tenki selu kompensasaun US$ 30 milhaun.
Nunura hatoo lia hirak nee ba jornalista sira iha knaar fatin Bebonok, Kuarta (20/09/2023).
Nia hatete, sira mos haree maneira husi fundador balun, inklui mos reitor sira hakarak hasai sira nain rua husi estatutu no tau fali ema husi Lospalos mak kaer universidade, maibe tenki selu kompensasaun.
Nunura hatete, se universidade la selu sira sei lori ba oin, tuir lei neebe mak vigora iha Timor Leste, tanba sira nain rua mos nudar fundador ba universidade nee.
“Lori ba oin bazeia ba lei, tanba husi maneira bolu malu la konsege ona. Agora daudaun iha ami nia karta nee, ami husu ba iha ANAAA nomos Ministeriu do Ensinu Superior Siensia no Kultura sira nain rua nee mak ajuda atu rejolve, tanba ANAAA mak fo avaliasaun akreditasaun. Se instituisaun lao la tuir nia regra ANAAA labele fo tan akreditasaun, no ba ministeriu ensinu superior se instituisaun akademiku ida iha nia okos nuudar aman nia tenke fo hanoin ba sira, fo maneira oinsa tenke rezolve, tanba ami nain rua nuudar Visi Prezidente Fundasaun,” dehan Fundador FUNATIL nee.
Nunura hatete, konaba atu hasai nain rua husi universidade nee, karta ofisial seidauk fo, maibe haree husi maneira universidade mak hatudu momos ona katak, hakarak hasai duni fundador nain rua nee.
“Maneira nee mak hatudu momos ona katak sira hakarak geser sai ami rua, gravasaun iha nee, maibe hau haree jeneral nain rua nee mos la fiar malu tiha, maibe hau haree nee jogu hodi halo ba ami nain rua. Porkue uluk Lere sei Jeneral, Matos seidauk jeneral, Matos kumpri hotu saida mak jeneral Lere haruka, maibe Maunana mos sae tan ba jeneral, agora Jeneral Lere haruka karta Maunana la fiar Lere. Tanba nee mak ami nain rua hanoin tuir ami ailaran nia galaun ka diviza neebe ami iha ailaran mak hetan husi ran no ruin nia valido liu galaun no diviza sira neebe tau iha bandeza laran mak fo,” katak nia.
Nia hatutan, se Fundador seluk hamutuk ho reitor hasai sira tenki iha justifikasaun, no laiha mak sira lamenta.
Nunee mos Pascoal Ximenes Pereira Nixon Assistente Politika hanesan mos Fundador Funatil no UNITAL hatete, la hatene razaun no motiva saida mak universidade hakarak hasai sira nian rua nudar fundador UNITAL, maski karta ofisial seidauk iha, maibe husi maneira neebe hatudu ba sira rua nota ona katak, sira hakarak hasai duni sira rua, tanba nee mak sira realiza konferensia imprensa.
“Husi maneira neebe mak sira iha hakarak ignora ou geser ami, maibe ami lakohi tanba ami nain lima mak fundador hanesan estatutu neebe mak iha, se karik sira hakarak hasai ami bele mai koalia mak hasai ami, imi hela ba, imi selu ami hahu 2002 too agora nee imi selu ami, liu husi karta ho legal nunee ita hasoru malu karik ita labele oin buis ba malu,” katak nia.
Nia hatutan, uluk harii Universidade Fundador nain 5 sempre hamutuk no kolobora ho reitor, sira sempre hamutuk no iha eventu ruma maske ho situasaun difisil, agora universidade lao diak ona hakarak ignora fali sira nain rua.
Nia hatutan se bainhira Universidade mak iha hanoin atu hasai sira husi estatutu tenke selu rekompensasaun, se laselu mak sira sei hatoo keixa ba ministeriu relevante no tribunal.
Nunee mos Karta husi Konseleiru Fundasaun Asuwain Timor Lorosae (FUNATIL) Lere Anan Timur mos hatete, tinan 5 ona fundador nain 5 lahasoru malu em partikular, publika repara nain 5 iha UNITAL nia oin hanesan Fohorai Ulun laiha, ho relasaun ferias nee ema seluk hanoin fundador hipotense oin oin.
“Realidade ita nain 5 hamutuk iha tempu difisil neebe lafasil atu hafahe, no hases satan harahun,” katak Karta husi Konseleiru FUNATIL nee.
Fundador Nain 5 neebe mak funda Universidade Oriental Timor Lorosae mak hanesan Lere Anan Timur, Cornelio Ximenes Maunana, Lourenco A. Matos. Mario de souse G. da silva Nunura, Pascoal Ximenes Pereira Nixon.
(eme)