Somotxo: Agradese ONG Belun

DILI – Ministru Estadu Seguransa I Defesa Jose Agustino Siqueira “Somotxo” fo agradese ba ONG Belun neebe lansa rezultadu peskiza persepsaun publiku ba PNTL no F-FDTL.

Tui nia katak ONG Belun halo lansamentu ba rezultadu final husi peskiza neebe hahu iha fulan Setembro 2014 too Setembro 2017 kona ba persepsaun publiku ba PNTL no F-FDTL. Objetivu husi peskiza ONG Belun ida nee hanesan atu halo reflesaun ba instituisaun rua neebe durante halao servisu ba sosiedade.

Veteranu nee hatutan, nunee atu komprende fator sira neebe agora dadaun afeita ema nia persepsaun kona ba FDTL no PNTL entre grupu oioin sidadaun Timor Leste nian inklui feto sira, veteranus, membru grupu disafeitadu, funsionario atual sira, reprezentante husi forsa Seguransa no defeza no komunidade baibain.

Peskiza ida nee ba hau partikularmente atu ajuda no halo reflesaun ba instituisaun rua nee atu tetu sira nia hahalok balansu ba sira nia servisu tomak, tanba nee mak hau husu agradese boot ba NGO Belun” Somotxo ba STL iha Salaun Delta Nova, Sexta (22/09/2017).

Nia hatutan, PNTL nee hanesan garanti lei no orden atu asegura funsionamentu instituisaun demokratiku estadu ninian no asegura sosiedade ida nee mak dezenvolvimentu laos dezenvolvimentu presiza sosa armas oioin mak atu bele asegura. No F-FDTL nia kompetensia atu asegura no defende soberania unidade atu garantia mos estadu demokratiku ida nee mak modernizasaun.

Atu sira iha fronteira maritima atu asegura ita nia fronteira ita presiza hare instituisaun ida neebe mak iha kompetensia atu garante ba soberania estadu maibe ida nee hau la preokupa, hau preukupa mak PNTL no F-FDTL presiza servisu tuir sira nia kompetensia,”deha Somotxo.

Iha fatin hanesan Diretor ONG Belun Luis Ximenes hateten, objetivu husi eventu ida ohin aprezentasaun lansamentu relatoriu final neebe mak iha projeitu ida husi Belun nia pilar ida neebe bolu peskizadores dezenvolvimentu politika, entaun ho titulu projeitu ida mak hare ba lezitimidade no fatores neebe influensi ba instituisau PNTL no F-FDTL.

Tanba nee loron ida ohin mak ikus atu halo lansameentu ba relatorio final depis de lansamentu nee mos ami sei kontinua halo dezenvolvimentu advokasia atu enkontru no aprosimasaun fali membru governu liuliu iha Ministeiro Defeza Seguransa” Dehan Luis.

Nia hatutan, hanesan sosiedade sivil atraves husi persepsaun real liga ba iha peskiza ida, koalia honestidade no konfiansa ba lei neebe estabelese hodi hametin diak liu tan instituisaun rua nee. Tanba instituisaun rua nee presiza konduta makaas hanesan disiplinar bazeia ba lei atu iha sansaun forte ba membru sira para bele kumpri.

Nunee mos Koordenadora Peskiza Jesuina M. Do Rosario Abel katak, peskiza ida nee NGO Belun hahu ho revista literatura kona ba instituisaun rua PNTL no F-FDTL desde estabelesementu too mai agora i alende ida nee mos literatura kona ba lezitimidade oinsa mak instituisaun ida lezitimi.

Ho nunee mos uza dadus husi fontes oioin hanesan media monitoring liliu liga ba asuntus seitor Seguransa ninia depois uza mos dadus kuantitativu survei husi Asia Fundation ninian neebe liga ba Seguransa, perguntas sira nee prepara husi Belun maibe atu implementa nee Asia Fundation.

Grupu neebe mak halao peskiza iha terenu hamutuk tolu nulu resin sia no membru hamutuk atus tolu ualu resin lima neebe iha terenu halo diskusaun nesesidade grupu ba grupu hodi halo entrevis ema oinoin.

Dezafius sira neebe mak ami peskizador enfrenta iha terenu mak kadaves fontes neebe mak ita atu entrevista nee sira konkorda maibe wainhira ita too ba esplika tia objetivu peskiza neeba, maibe iha razaun oioin katak sira la prontu atu espresa sira nia hanoin,”dehan peskizadora nee.

No iha parte seluk mak iha dalan neebe mak ata susar tebes ita atu liu hodi ba halo entrevista ka peskiza. Maibe sira hakarak atu kolabora hamutuk ho ita atu hatoo sira nia opiniaun.

Jesuina hatutan, iha ideias oin neebe mosu inklui Komadante husi PNTL balun sira rasik sugere bele peskiza liu tan liuliu liga ba parte unidade idadak ninian husi instituisaun PNTL nian, tanba sira konsidera peskiza ida nee generaliza ituan tanba hare engeral liu.

Maibe enkuantu unidade sira iha Polisia nia laran ho tarefa neebe diferente entaun sira sugere se bele halo liu tan peskiza neebe foka liu ba kada unidade iha PNTL nia laran, maibe hanesan organizasaun ami depende ba orsamentu neebe atu apoia ba peskiza ida nee prontu kontinua peskiza hodi kontribui ba dezenvolvimentu. Estajiadu UNTL 2

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here